In het project KEUS, dat gaat over ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid in de Participatiewet, is gedurende het proces een nieuw en belangrijk inzicht ontstaan: door de aandacht te verleggen naar ervaringskennis zelf – en naar de diverse bronnen waaruit die kan worden opgebouwd – ontstaat er merkbaar meer openheid en ontvankelijkheid bij professionals om de leefwereld logisch te verweven met de systeemwereld.
Dit voorkomt bovendien de valkuil waarin organisaties denken dat zij met het aanstellen van één of twee ervaringsdeskundigen “klaar” zijn. En het voorkomt dat één of twee ervaringsdeskundigen (vaak als enige) de leefwereld in het systeem vertegenwoordigen. Waardoor het risico aanwezig is, dat het (te) persoonlijk of persoonsafhankelijk wordt.
Het inzicht groeit dat het niet gaat om een functie, maar om een structurele integratie van leefwereldperspectieven in beleid, uitvoering en besluitvorming. Vanaf de verbredingsfase van het project KEUS is deze verschuiving naar ervaringskennis als fundament steeds bewuster opgezocht en verder ontwikkeld, onder andere in de XXL-bijeenkomsten.
Ook blijkt dat er al veel ervaringskennisbronnen in gemeenten of uitvoeringsorganisaties aanwezig zijn. Denk aan klachten, insprekers bij de raad, inwonersbijeenkomsten, vrijwilligers in het voorveld, medewerkers met ervaringskennis, adviesraden, podcasts, boeken, documentaires. Maar deze zijn vaak onbekend of onvoldoende benut. En deze kennisbronnen worden vaak niet verbonden met elkaar, waardoor het individuele ervaringen blijven en niet vertaald worden naar collectieve ervaringskennis. Door hier bewuster van te zijn en het ophalen en vertalen van deze ervaringskennisbronnen in beleid en in werkprocessen te borgen, ontstaan er nieuwe mogelijkheden om de leefwereld te verweven in het systeem.
Zelf benieuwd waar en hoeveel ervaringskennisbronnen er in jouw organisatie aanwezig zijn? Het volgende werkblad werd gebruikt in project KEUS en gaf veel bewustwording.
Of willen deelnemen aan de volgende XXL-bijeenkomst van woensdag 5 februari 2026 in Den Bosch? Meld je dan hier aan.
Opdrachtgever EAPN Nederland heeft ook een mooie podcast gemaakt naar aanleiding van project KEUS. Deze is te beluisteren via Spotify.
