Beschermd Wonen in Beweging?
Onderzoek Beschermd Wonen in Beweging
Van Alie Weerman, lector GGZ en Samenleving
Het project Beschermd Wonen in Beweging is gestart in Dronten en de Noordoostpolder. In Almere, Lelystad en Urk worden voorbereidingen getroffen. In samenwerking met alle betrokkenen wordt in de praktijk gewerkt aan een beter begrip en aan de integratie van mensen met een psychische kwetsbaarheid in de wijken, dorpen en buurten. Dat is van belang omdat bewoners in beschermde woonvormen steeds vaker doorstromen naar zelfstandig wonen, al dan niet met begeleiding. Dat is spannend en een uitdaging voor bewoners en begeleiders in de woonvormen, maar ook voor buren en buurten, voor woningcorporaties en sociale teams. Het lectoraat GGZ en Samenleving van hogeschool Windesheim gaat niet aan vergadertafels zitten om oplossingen te bedenken op papier. Wij werken vanuit de basis met de mensen in de praktijk. Dwars door de systemen heen. We gaan op bezoek, maken foto’s, wandelen met de hond van bewoners, drinken koffie met beleidmakers en lunchen in activiteitencentra. We brengen partijen en mensen samen die in het gewone leven zelden met elkaar praten. We werken met een bepaalde methode: participatief actieonderzoek: we doen het samen. Eerst halen we de ‘stemmen’ op van de verschillende partijen: we praten met bewoners in beschermde woonvormen, met de begeleiders, met bezoekers van activiteitencentra, medewerkers van de woningcorporatie, welzijnswerk, ambtenaren, gidsen, buren, huurdervereniging, ervaringsdeskundigen, enzovoort. We gebruiken hiervoor creatieve methodes, dat helpt vaak om zaken duidelijker te maken. In Dronten hebben alle partijen papieren huisjes gemaakt van bouwplaten. Ze hebben aan de binnen- en buitenkant van de huisjes ervaringen, wensen, knelputen en voornemens opgeschreven. Deze eerste fase – waarin verschillende stemmen werden opgehaald – is in Dronten op 28 januari afgesloten met een voorstelling in theatercentrum De Meerpaal. Alle partijen die meedoen namen hun huisjes mee, met daarin voor elke partij een lampje met een eigen kleur. Elke partij verzorgde een presentatie op het podium. Thema’s die voor verschillende partijen relevant zijn werden duidelijk. Het Flevo’s Mannenkoor zong enkele liederen, waaronder een speciaal geschreven lied voor het project Beschermd Wonen in Beweging: Samen Wonen in Dronten. Op deze manier wordt het project een echt ‘Dronter project’. Het lectoraat probeert altijd ingebed in de lokale situatie beweging te veroorzaken. Een mannenkoor kan daar ook deel van uitmaken. Hieronder een impressie van deze voorstelling.
Wethouder Peter van Bergen opent de voorstelling. Daarnaast een aantal huisjes met meningen, wensen, knelpunten en voornemens, met daarin een lichtje.
Bewoner Marieke van beschermde woonvorm De Boeg vertelt over psychisch lijden en de noodzaak van begrip en kennis hierover. De zaal luistert, onder de indruk van het krachtige appel dat Marieke doet op de andere partijen in Dronten.
Ervaringsdeskundige Mirjam Krouwel vertelt over de training die zij gaat geven. Het mannenkoor zingt het lied Samen Wonen in Dronten.
Professionals van activiteitencentrum Leeuwen’Art en medewerkers van het wijkteam vertellen wat zij te bieden hebben en waar zij aan willen werken.
Nadat op deze manier inbreng van alle verschillende partijen helder is geworden, werken alle partijen samen aan de oplossing van praktische kwesties in een ‘lab’. Hiermee wordt momenteel verder gewerkt in een zogenaamd ‘lab’ een plek waarin er samen wordt geleerd Hierin komen de stemmen samen, worden knelpunten aangepakt en nieuwe vormen van samenwerking ontwikkeld. Hierboven het huis met de thema’s waaraan gewerkt wordt in Dronten. Ook in andere gemeentes is er begonnen: in de Noordoostpolder zijn de stemmen opgehaald door het maken van foto’s van verschillende situaties die het wonen van mensen met een psychische kwetsbaarheden aangaat. De foto’s zijn gemaakt door verschillende betrokkenen. Er ontstonden in deze fase al verschillende nieuwe plannen. Deze fase zou afgesloten worden met een fotostenstoonstelling in het gemeentehuis in Emmeloord. Helaas stak Corona daar een stokje voor. Vanwege het coronavirus zijn de projecten nu in een pauzestand gezet. Het is een ‘warme pauze’: er wordt contact gehouden via de mail en via appgroepen. In Dronten hebben cliënten die deelneman een het lab bijvoorbeeld aan appgroep. Zij ontwikkelen zich in een training als ervaringsdeskundige belangenbehartigers. De eerste labbijbeenkomst in Dronten was veelbelovend; er waren direct al plannen waar aan gewerkt kon worden, bijvoorbeeld een nieuwe plek voor het activiteitencentrum Leeuwen’Art, waarin ook de woningcorporatie een plek heeft. De ideeën kunnen nu in digitaal contact verder vorm krijgen. Als fysiek contact weer mogelijk is gaan de labs weer verder aan de slag.